Donnerstag, 24. Januar 2013

Mensch, Ewald!


Wie weit zrick kann e Mensch sich eigentlich erinnre? Die Wissenschaftler sin sich do net oonich. Die oone soon ab vier, die annre ab sechs. Was merr aus seiner Kindheit als Erinnerung abruft, is gar net immer etwas, des wu merr selwer erlebt hot; es känne aah Bilder odder Verzählcher vun de Eltre un Großeltre sin, die wu im Hern als eigne Erinnerunge gspeichert werre. Des behaupte annre Hernforscher. Ich moon, des is bei’me jede Mensch annerscht: Der oon kann sich bissje weider zrick erinnre un der anner net so weit.

Bei mer geht’s do net so weit zrick, annerscht gsaat, mei Leitung is halt e bissje korz. Beim Ewald is des grad umgekehrt: Seini is e bissje länger, asso kann er sich an Spillkumrade erinnre, die wu, uf echt bayrisch gsaat, in meim Hirnkastl net gspeichert sin, un des, obwohl er sogar noch e paar Monat jinger is wie ich, de Ewald. Besser gsaat, er kann sich an mich erinnre un ich an ehne net, wann mer aah in der Neigass am Zinksbrunne mitzamm gspillt hun.

So verschieden wie die Erinnerunge sin aah die Mensche selwer. Ich sin oone vun dee, die wu liewer ehre Ruh hun, net norr in der Arwet. De Ewald gheehrt zu der anner Sort, der is meh umtriewich, immer auf Achse, wie’s im Hochdeitsche haaßt, immer bereit, etwas zu unnernemme, dass des Lewe aah e Sinn macht. Des is awwer net der Ewald, der wu net in meim „Hirnkastl“ gspeichert is. Na, Na, des is e annre Ewald, der wu liewer wie ich aus’m Haus geht. Un der war aah iwwer Silvester unnerwechs, irgendwu im Badische, un wie er hoomkumm is uf Ingolstadt, hot er mich vun dem annre Ewald grieße geloss. Jo, er hot mer sogar e Bild vun dem gschickt, awwer ohne Nome un Abstammungsort. „Kennst Du diesen Herrn? Der lässt Dich grüßen“, hot er mer in’re Mail gschrieb.

Do hun ich gschaut un gsucht … mit meiner korz Leitung. Nicks! Dass der Mann e Musiker is, war mer schun klor. Dass er sogar etwas mit Johrmark un meiner Kindheit zu ton kännt hun, wär mer awwer iwerhaupt net ingfall. Un de Ewald, der aus Ingolstadt, hat sei helli Frood an dem Katz-un-Maus-Spill mit mer ghat. Er is norr scheibcheweis mit seim Wisse rausgerickt, so wie die Politiker, wann se was ongstellt hun, un hot mer sogar e MP3-Datei gschickt, die wu er bei dem Neijohrskonzert ufgholl hot. Oho! Des war Musik vum Feinste, Streichmusik so wie zum Kreider (Kreuter) seiner Zeit. Asso kann’s norr de Bild Matz sin, der spillt doch Gei i’me symphonische Orchester. Niemols, hot mei Fraa gsaat. Des is er net. Wu denkst du hin? Na wu hin? In meim Kopp sin doch norr Blechmusikante gspeichert. Wie soll ich do e Streichmusikant finne?

Irgendwann hot de Ewald sich doch erbarmt un noch e Detail vum Ewald preisgewwe. Des war’s awwer noh aah schun. Weil meh hot er selwer net gewisst. Is jo aah zu verstehn, weil merr kann a’me Neijohrskonzert jo ka Familienforschung betreiwe. Awwer des hot er noch gewisst: De Ewald, asso der der wu eigentlich in meiner Erinnerung gspeichert sein misst, wann mei Leitung …, na, Dehr wisst schun ..., is immer aus der Stadt, wu er gewohnt hot, zu seine Freind uf Bsuch kumm. Un die hun irgendwu zwischen Zinks un Renoths gewohnt. Aha! Jetzat, sat de Bayer. Her mi’m Ortssippenbuch. Forr des hun mer’s doch. Zinks, Tonis, Gartnersch, Gartnersch Wess Kathi, Zeichs, Renoths, Kersche. Noh hun mer’s ufgewwe, obwohl de Ewald, der aus Ingolstadt, nochmol e Stick Mitleid ghat hat un uns de Familienome vun dem Musiker aah noch gsaat hot: Adam. Asso hun mer, mei Fraa un ich, e Ewald Adam finne misse, der wu als klooner Bu mit mer gspillt hot. Alles Nohforsche hot awwer nicks gebrung. Mer sin uf ka griene Zweig kumm.

So is uns net meh iwrich geblieb, wie mei Schwermotter zu frooe: Wer hot in de fufzicher Johre aus de unner Neigass in die Stadt gheirat? Jo, dort im Kriwls-Haus war e Mäde, des hot in die Stadt gheirat. So is des im Lewe: Merr soll nie ufgewwe. Noch oons Haus hätt ich misse weider gehn. Noh’m Kersche-Haus kummt nämlich schun es Kriwls-Haus. Un noo hot sich wedder rausgstellt, wie wertvoll em Jungingersch Franz sei Ortssippenbuch der katholischen Pfarrgemeinde Jahrmarkt/Giarmata is.

Na klor: Im Kriwls-Haus hot doch de Kriwls Sepp gewohnt, der wu’s Bogarche hot, des wu so alt is wie ich. Jo, hot mei Fraa – die hatt’s Forscherfiewer aah schun fest im Griff ghat– gsaat, un der hot noch e Schwester, es Anna, des wu de Hellstern hot. Die hun sich Jost gschrieb. Asso, los geht’s! Do: „HNr 75“. Des kännt stimme. Der Hausnummre is beim Registreernummre  J190 zu finne. Dort sin de Jost Johann un sei Fraa, Kriebl Anna, mit ehre Kinn, Josef un Anna, ongewwe. Hinner der Kriwls Wess Anna ehrem Nome steht de Nummre K1639. Je, dort hin! Do brauch merr e annre Band. Schau her! Die Wess Anna war’s dritte Kind vum Kriebl Peter, der wu zwaamol uf Amerika ausgewannert is un dort aah sei letzti Ruh funn hot,  un vun der Anna Unterzuber. De Kriwls Wess Anna ehre zwaa jingre Gschwister, e Bu un e Mädche (des wu norr zwaa Johr alt is wor) sin in Pittsburg, in Amerika uf die Welt kumm, ehre zwaa jingre Schwestre so wie sie in Johrmark. Es jingste vun de Kinn, es Marianna hot de Ladislau Adam gheirat. Un vun do geht’s zum Nummre A20. Jawoll! Do is er, de Ewald Adam. Asso hot de Ewald Streitmatter mer ka Bär ufgebunn.

Dass de Ewald Adam sich awwer noch an mich erinnre kann, hot mich froh gstimmt, awwer aah e bissje neidisch gemach. Dehr wisst schun … mei korzi Leitung. Un nateerlich sin ich forr dee Neijohrsgruß iweraus dankbar. Ich hun aah glei wisse wolle, was de Ewald, der wu vor ooner gfiehlt Ewigkeit aah mit mer in der Gegend um de Zinksbrunne gspillt hot, so alles macht. Musik, is jo klor, awwer halt wu un was forr Musik. Google macht es Lewe froh, do kann mer ooner soon was er will. I’me Programmheft vum SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg hun ich aah die Besetzung vun dem Orchester funn. Heit sin die große Orchestre jo all international bsetzt. Do spille Musiker aus der ganz Welt. Als Johrmarker sin mer beim Suche noh’m Ewald Adam nateerlich aah sofort rumänisch klingende Nome ufgfall – was awwer net unbedingt haaßt, dass des Rumänre sin. Bei der 2. Violin spillt zum Beispiel es Nathalie Romaniuc, Viola spillt Christina Nicolai. Bei der Instrumentegrupp hun ich aah de Ewald Adam funn. Violoncello spillt de Thomas Nicolai, Kontrabass de Valentin Vacariu un Posaune de Dieter Baran. Wie gsaat, die hun so etwas Rumänisches in ehre Nome, was eigentlich gar nicks mit ehrer Nationalität zu ton muss hun. Wu ich mer awwer sofort ganz sicher war, dass der Mann aus Rumänien kummt, war bei oom Klanettist, em Anton Hollich, un nateerlich aah bei meim vergessne Spillkumrad Ewald Adam. Ha, do hot mei schwowisches Musikanteherz wedder gelacht: zwaa Schwowe in oom vun de große deitsche Sinfonieorchestre. Leider ware die SWR-Musiker Vormjohr oft in de Schlagzeile, un des net mit ehrer guder Musik, sondern weil e paar Politiker aus’m Ländle ne de Garaus mache wolle. 2016 soll Schluss sein mi’m SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg. Ja, schäme die sich denn gar net, die schwowische Sparhansle. Die sin net besser wie alle annre aah, die wu moone, wann merr die Kunst vernicht, werd’s uns materiell besser gehn. Pheifedeckel! I’me annre Programm hun ich de Ewald an der 2.Violin funn. Die is e bissje klenner wie die Viola.

v.l.: Franz Tröster, Ewald Adam,
Anton Hollich
Foto: Ewald Streitmatter
Es gebt awwer aah noch e bekanntes Salonorchester, in dem wu de Adams Ewald un de Hollichs Toni, jo, jo, des is schun der vun Glogowatz, spille. Un des hot de Ewald, der anner, de Streitmatter, am 1. Jäner spille gheert. Er is noch immer begeistert, wann’s aah ka Blechmusik war. Des will bei’me echte Johrmarker schun was haaße. Des Salonorchester is bsetzt mit Stehgei, Obligatgei, Viola, Violoncello, Kontrabass, Klanett, Akkordeon und Klavier. Do steht ooner vorre mit der Gei. De Kapellemaaster. Des is genau des Bild, des wu ich noch vum Kreidersch Vedder Niklos in meim Kopp hun. Asso e bissje was is jo doch noch do in meim owwerschte Stibche. Die Tonaufnahme, die wu de Ewald mer gschickt hot, forr mich foppe, forr nicks annres wie forr mich foppe, die klingt so e bissje ins Rumänische. Scheen! Des hot mich so an die Romanze vum Gică Petrescu erinnert. Dass die Musikante vleicht gar ka rumänisches Stick gspillt hun – gut, außrem Hora staccato -, beweist eigentlich norr, wie gudi Musik die Fantasie vun de Mensche onrege kann.

Bei mer ist des halt so, wann ich waaß, dass irgendwu Landsleit mitspille, klingt des forr mich immer scheen. Un wann aah noch Johrmarker dabei sin, - un forr mich is de Ewald Adam e Johrmarker -, noh klingts noch e bissje schenner. Mensch, Ewald! Des war forr mich mol wedder e scheeni Iwerraschung - dei Gruß forr de Potche Toni. So kann’s Johr weidergehn. Vleicht losse die schwowische Politiker sich jo doch noch was Gscheides infalle, dass eier großi Kapell in Baden-Baden un Freiburg weider spille kann. Weil, dass e banatschwowischer Musiker arwetslos werd, des vertraat mei Musikanteseel ganz un gar net.

Berns Toni

2 Kommentare:

  1. Es Käthe un ich wore Onfang Jänner vum Hollich Toni ingelaad zum Konzert vum Baden-Badener Salonorchester in Gengenbach. Dort han mer te Adam Ewald kennegelernt, un in te Pause han mer Kuche gess noh em Johrmarker Rezept vum Ewald seine Mama. Gute Kuche, musikalische Ohreschmaus, Herz was willscht meh. Tes Salonorchester muss mer gheert han mit wieviel Gfiehl se tier ti Seel massiere un mir kenne stolz sin uf unser zwaa Landsleit ti do Akzente setze.

    AntwortenLöschen
    Antworten
    1. Servus Sepp!
      Ware des vleicht Salzkipple?
      E scheene Gruß aah an die Eisenbahner!
      Toni

      Löschen